Internet to prawdziwa skarbnica wiedzy, szczególnie dla kilkulatka, który jest ciekawy świata i odkrywa go m.in. poprzez rzeczywistość wirtualną. Dzięki odpowiedniemu podejściu i znajomości zasad użytkowania zasobów internetowych dziecko może zgłębiać wiedzę, rozwijać swoją kreatywność, a nawet poczuć się częścią społeczności. Warto jednak pamiętać, że internet to także potencjalne niebezpieczeństwo: nieprawdziwe informacje, fałszywi znajomi, czy osoby chcące wyłudzić dane osobowe. Jak nauczyć dziecko radzić sobie z zagrożeniami w sieci?
Co roku 12 października obchodzimy Dzień Bezpiecznego Komputera, który jest sposobnością do wzmacniania świadomości na temat bezpieczeństwa informatycznego. To dobra okazja, aby wspólnie z dzieckiem zastanowić się, co można zyskać dzięki korzystaniu z sieci i w jaki sposób robić to mądrze. Monika Perkowska, psycholog dziecięca, współpracująca z Akademią Bezpiecznego Puchatka – największym ogólnopolskim programem edukującym o bezpieczeństwie najmłodszych, zwraca uwagę na to, że kilkulatek potrzebuje przewodnika w rzeczywistości wirtualnej:
Internet jest już na stałe wpisany w codzienność dzieci. Mogą dzięki niemu zdobywać wiedzę, poszerzać horyzonty, czy znaleźć rozrywkę dostosowaną do ich wieku. Jednak internet to także zagrożenia, które uczeń szkoły podstawowej może źle zidentyfikować bądź przeoczyć. Kilkulatkowie mają prawo do swojej cudownej, dziecięcej otwartości, która czasem przybiera charakter naiwności. Jako rodzice musimy uzmysłowić dziecku, że zachowanie w świecie wirtualnym może nieść za sobą konsekwencje w życiu realnym. Dzieci nie zawsze łączą te dwa elementy, nie zawsze też rozumieją, że obca osoba po drugiej stronie komunikatora internetowego może nie być tym, za kogo się podaje. Z drugiej zaś strony musimy nauczyć kilkulatka dystansu do znajdowanych informacji w sieci oraz sposobów na ich weryfikację, takich jak np. sprawdzenie kilku źródeł – tłumaczy psycholog.
Czy musimy mówić, czym jest internet?
Podstawą świadomego i bezpiecznego korzystania z internetu jest poznanie jego definicji i możliwości. Choć wszyscy wiemy, czym jest sieć oraz jak z niej korzystać, warto tę wiedzę usystematyzować, szczególnie kilkulatkowi.
Warto z dzieckiem omówić podstawowe pojęcia, takie jak online, offline, komunikatory, czy wirus komputerowy. Pamiętajmy, że dzieci bardzo chętnie się uczą, ale i pokazują, że daną wiedzę posiadają. Najefektywniejszą metodą przyswajania informacji jest po prostu nauka przez zabawę – dziecko jest zaangażowane i skupione na czynnościach, które wykonuje. Wpływa to na szybkość zapamiętywania i trwałość przyswojonych wiadomości. Przy tak rozbudowanym zagadnieniu, jakim jest internet, sprawdzi się na przykład „mapa myśli” – jest to metoda, która pobudzi kreatywność kilkulatka i pozwoli uporządkować wiele informacji jednocześnie – wyjaśnia Monika Perkowska.
Mapa myśli opiera się na skojarzeniach i wizualizacji. Wystarczy mieć duży arkusz papieru (najlepiej w formacie A1), dużo kolorowych kredek oraz otwartą głowę. W centralnym punkcie arkusza umieszczamy napis „internet”. Następnie wspólnie z dzieckiem rozpisujemy poszczególne czynności, jakie możemy wykonywać na komputerze i w sieci. Przykładowo, widząc słowo internet, możemy skojarzyć je z mediami społecznościowymi, a te z grami lub znajomymi – w ten sposób pojawia się ciąg skojarzeniowy, który notujemy na arkuszu jak „gałęzie”, odchodzące liniami od głównych zagadnień i przechodzące w mniejsze „gałązki”. Dla lepszego zapamiętania możemy ozdobić poszczególne słowa obrazkami oraz pogrupować zagadnienia za pomocą różnych barw. Gdy już rozrysujemy, jakie możliwości daje internet, będziemy mogli uświadomić dziecku, w których miejscach może się spodziewać potencjalnych zagrożeń, które także warto umieścić na mapie myśli i wyróżnić je np. czerwonym kolorem.
Bezpieczeństwo w sieci z Akademią Bezpiecznego Puchatka
Bezpieczeństwo w internecie jest jednym z czterech obszarów tematycznych, poruszanych na zajęciach w ramach Akademii Bezpiecznego Puchatka. Przez ponad 10 lat 2 mln uczniów klas pierwszych szkół podstawowych mogło poprzez udział w zajęciach zwiększyć swoją wiedzę w zakresie bezpieczeństwa na drodze, w domu, w szkole i w internecie. Tegoroczne materiały dydaktyczne, przekazywane szkołom bezpłatnie, powstały w oparciu o techniki szybkiego uczenia się. Dzięki temu dzieci mogą w świetnej atmosferze jeszcze szybciej przyswajać wiedzę i skuteczniej ją utrwalać, co procentuje także w innych obszarach edukacji. Do programu Akademia Bezpiecznego Puchatka, będącego jedną z największych akcji edukacyjnych w Polsce, mogą przystąpić pierwszoklasiści ze szkół podstawowych z całego kraju.
Nadal trwa rekrutacja szkół do XI edycji Akademii Bezpiecznego Puchatka. Więcej informacji i zgłoszenia szkół na www.akademiapuchatka.pl