Daniel GóreckiDziś, 4 grudnia, Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) planuje wyniesienie na orbitę przełomowej misji Proba-3, która ma zrewolucjonizować badania korony słonecznej i technologię lotów kosmicznych. Misja ta, realizowana przy współpracy z Indyjską Organizacją Badań Kosmicznych (ISRO), wystartuje z ośrodka Satish Dhawan Space Center na pokładzie rakiety PSLV-XL.
Cel misji: Sztuczne zaćmienia i badania korony słonecznej
Misja Proba-3 składa się z dwóch satelitów, które będą poruszać się na orbicie Ziemi w odległości 144 metrów od siebie, utrzymując tę pozycję z precyzją na poziomie milimetrów.
Occulter to pierwszy satelita wyposażony w dysk o średnicy 140 cm, którego zadaniem jest blokowanie światła słonecznego. Coronagraph, czyli drugi satelita, zawiera zaś instrumenty optyczne do badania korony słonecznej – zewnętrznej warstwy atmosfery Słońca, zwykle niewidocznej z powodu jego jasności.
Poprzez tworzenie sztucznych zaćmień Słońca w kosmosie, Proba-3 umożliwi naukowcom dokładniejsze obserwacje korony słonecznej, niż było to możliwe dotychczas. Misja skoncentruje się na zrozumieniu koronalnych wyrzutów masy (CME) – potężnych eksplozji plazmy i pola magnetycznego wyrzucanych z atmosfery Słońca.
Kluczowym elementem misji jest precyzyjne latanie formacyjne. Jeden z satelitów wykorzystuje silniki na zimny gaz, co pozwala na niezwykle dokładne ustawienie obu obiektów w przestrzeni kosmicznej. Dzięki temu duet Proba-3 będzie w stanie stworzyć do 50 sztucznych zaćmień rocznie, z których każde potrwa nawet 6 godzin podczas 19-godzinnej orbity.
Satelity Proba-3 pozwolą na obserwacje bliżej krawędzi Słońca niż jakikolwiek wcześniejszy instrument, dochodząc do odległości zaledwie 1,1 promienia słonecznego. Te szczegółowe obserwacje mogą rzucić nowe światło na zachowanie Słońca i jego wpływ na Ziemię.
Potencjalne korzyści naukowe
Prognozy pogody kosmicznej:
Dzięki niespotykanym wcześniej obserwacjom korony słonecznej, misja Proba-3 może poprawić prognozowanie zjawisk takich jak burze słoneczne i CME. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla ochrony satelitów, systemów komunikacyjnych i infrastruktury energetycznej przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem słonecznym.
Badania klimatyczne:
Zbierane dane o wietrze słonecznym i emisji energii przez Słońce przyczynią się do lepszego zrozumienia wpływu zmienności słonecznej na klimat Ziemi. Udoskonalenie modeli klimatycznych i zwiększenie przygotowania na potencjalne zaburzenia technologiczne to kolejne ważne cele tej misji.
Testy technologii lotów kosmicznych:
Oprócz badań naukowych, Proba-3 przetestuje nowe technologie lotów formacyjnych, w tym manewry rendezvous oraz wspólne zmiany celów. Udane eksperymenty mogą wpłynąć na przyszły design misji kosmicznych, w których wiele platform będzie działać jako jeden wirtualny statek kosmiczny.
Arkadiusz Ogończyk