Daniel GóreckiW mrocznych głębinach hadalnych, sięgających od 6 do 11 kilometrów pod powierzchnią wody, odkryto niezwykłego drapieżnika, który przystosował się do życia w warunkach skrajnie wysokiego ciśnienia i absolutnej ciemności. Naukowcy z Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI) oraz Instituto Milenio de Oceanografía (IMO) zidentyfikowali jednego z pierwszych dużych, aktywnych drapieżnych skorupiaków zamieszkujących strefy hadalne.
Nowy gatunek z Rowu Atakamskiego
Odkrycie dotyczy nowego gatunku skorupiaka, nazwanego Dulcibella camanchaca, którego opisano w czasopiśmie Systematics and Biodiversity w listopadzie 2023 roku. Gatunek ten należy do amfipodów – drobnych skorupiaków przypominających krewetki, znanych z życia w trudnych środowiskach. Dulcibella camanchaca osiąga długość do 4 centymetrów, ale pomimo swoich niewielkich rozmiarów jest skutecznym drapieżnikiem. Wyposażona w specjalne odnóża chwytne, potrafi polować na mniejsze amfipody w Rowie Atakamskim – jednym z najgłębszych miejsc na Ziemi, sięgającym ponad 8 kilometrów głębokości.
Nazwa gatunku odnosi się do słowa „ciemność” w językach ludów andyjskich, co symbolizuje głębokie, ciemne wody, w których żyje ten drapieżnik. „Dulcibella camanchaca to szybko pływający drapieżnik, którego odkrycie podkreśla wyjątkowość Rowu Atakamskiego jako ekosystemu pełnego endemicznych gatunków” – mówi Johanna Weston z WHOI, współautorka badania.
Odkrycie było możliwe dzięki ekspedycji Integrated Deep-Ocean Observing System (IDOOS) w 2023 roku, prowadzonej przez naukowców z IMO. Cztery osobniki nowego gatunku zostały zebrane na głębokości prawie 5 kilometrów za pomocą platformy lądownika, a następnie zamrożone na pokładzie statku badawczego. Analizy morfologiczne i genetyczne przeprowadzono na Uniwersytecie w Concepción, co potwierdziło, że Dulcibella camanchaca należy do zupełnie nowego rodzaju.
Źródło: Johanna Weston, Woods Hole Oceanographic Institution
Strefy hadalne – niezwykłe siedlisko życia
Choć głębiny hadalne wydają się być nieprzyjazne dla życia, są dalekie od jałowości. Rowy oceaniczne, takie jak Rów Atakamski, stanowią unikalne ekosystemy, w których rozwijają się gatunki przystosowane do ekstremalnych warunków. Każdy nowo odkryty organizm dostarcza cennych informacji na temat ewolucji i przetrwania w takich środowiskach.
„To odkrycie pokazuje, jak ważne są dalsze badania głębin oceanicznych, zwłaszcza w rejonie Chile,” podkreśla Carolina González z IMO, współautorka badania. „Rów Atakamski jest szczególnym miejscem, oddalonym od innych stref hadalnych, co czyni go unikalnym hotspotem endemicznej bioróżnorodności”.
Znaczenie dla ochrony oceanów
Badacze zaznaczają, że głębsze zrozumienie ekosystemów głębinowych jest kluczowe dla ich ochrony, szczególnie w obliczu zagrożeń wynikających ze zmian klimatycznych. Dzięki odkryciom takim jak Dulcibella camanchaca naukowcy mogą lepiej poznać procesy ekologiczne i adaptacyjne w najtrudniejszych warunkach na Ziemi.
Czy kolejne odkrycia ujawnią nowe sekrety morskich głębin? Jedno jest pewne – eksploracja oceanów wciąż kryje w sobie ogromny potencjał.
Arkadiusz Ogończyk